Metody SP14 ( także Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka )
Metoda Ośrodków Pracy – wiodąca metoda nauczania całościowego umożliwiająca uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi poznawanie świata poprzez zdobywanie doświadczeń w sposób wielostronny i aktywny. Nauczyciele realizują treści programowe w ramach tygodniowych kręgów tematycznych. Dzieci poszerzają wiedzę i nabywają nowe umiejętności w wyniku pracy podejmowanej w określonych sytuacjach wykreowanych przez nauczyciela podczas zajęć
Metoda Dobrego Startu – jest metodą wspomagania rozwoju zapewniającą uczenie wielozmysłowe. Rozwija i integruje funkcje językowe, wzrokowe, słuchowe, dotykowe, kinestetyczne i motoryczne poprzez wykorzystanie na zajęciach muzyki, obrazu i ruchu. Jej celem jest kształtowanie mowy i wspomaganie nauki czytania i pisania
Metoda Knill – zajęcia ruchowe przy muzyce dla dzieci z autyzmem oraz z niepełnosprawnością umiarkowaną i znaczną prowadzone są poprzez Programy Aktywności ( świadomość, kontakt, komunikacja ). Ćwiczenia rozwijają wrażliwość, świadomość ciała, przestrzeni i orientacji kierunkowej poprzez wzajemne kontakty, sygnały i reakcje
Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne – ogólnorozwojowa terapia zaburzeń wspierająca rozwój psychoruchowy dziecka poprzez zabawę w grupie i wykorzystująca ruch jako głównego narzędzia wspomagającego. Metoda bazuje na wielozmysłowej stymulacji psychomotorycznej w systemie różnorodnych zajęć ruchowych
Metoda aktywnego słuchania muzyki wg Betti Strauss – zajęcia rozwijające aktywność twórczą poprzez integrowanie różnych form artystycznych – słuchanie muzyki, grę na instrumentach, taniec, elementy pantonimy i dramy z twórczością plastyczną
Integracja sensoryczna – jest kompleksową formą diagnozy i terapii dzieci z rożnymi problemami rozwojowymi ( z opóźnieniami w rozwoju psychoruchowym, trudnościami w nauce szkolnej, z wadami słuchu, z zaburzeniami mowy). Zajęcia są nauką przez zabawę zapewniającą prawidłową organizację wrażeń sensorycznych, czyli różnorodnych bodźców napływających z otoczenia przez receptory. Nasz terapeuta przed rozpoczęciem zajęć SI przeprowadza diagnozę i opracowuje dla każdego dziecka indywidualny zestaw ćwiczeń o odpowiednio kontrolowanej ilości wrażeń zmysłowych z różnych modalności
Sala Doświadczania Świata – wyposażona w urządzenia interaktywne emitujące światło i dźwięki, które globalnie stymulują układ nerwowy i angażują zmysły – percepcję wzrokową, słuchową, dotykową, węchową oraz zmysł równowagi. Ćwiczenia w Sali umożliwiają dzieciom kontakt z różnymi zjawiskami i doznaniami sensorycznymi, pozytywnie wpływają na rozwój wyższych funkcji – emocjonalnych, społecznych, komunikacyjnych, ruchowych oraz poznawczych
Terapia ręki – stymulowanie rozwoju motoryki małej i zdolności manualnych, doskonalenie ruchów precyzyjnych poprzez ukierunkowane ćwiczenia całego ciała ( głównie obręczy barkowej i kończyny górnej), dłoni i palców. Specjalnie dobrane ćwiczenia dostarczają wrażeń dotykowych umożliwiających poznawanie różnych kształtów, struktur materiałów oraz nabywanie umiejętności ich rozróżniania. Metodę stosujemy u dzieci z trudnościami w pisaniu, motoryką precyzyjną i motoryką dużą, a także nieprawidłowym chwytem pisarskim, męczliwością podczas pisania czy trudnościami manualnymi czy grafomotorycznymi. Jest to też technika wspierająca podczas terapii logopedycznej – wynika to z sąsiedztwa obszarów odpowiadających za motorykę precyzyjną oraz mowę w korze mózgowej. Dzięki temu, stymulując dłonie, które mają wiele zakończeń nerwowych, pobudzamy również ośrodki mowy w mózgu
Zabawy paluszkowe – to znane zabawy z dzieciństwa, takie jak „Idzie kominiarz”, „Pałka zapałka”, „Stonoga” i inne. Dostarczają wielu doznań dotykowych oraz pozwalają poznać własne ciało. Zabawy te zapewniają poczucie pewności i bezpieczeństwa, gdyż dziecko znając je potrafi przewidzieć przebieg zdarzeń
Metody Komunikacji Alternatywnej i Wspomagającej – zapewniamy metody umożliwiające komunikowanie się dzieciom w różnym wieku, które nie posiadają umiejętności mowy lub posiadają ją w stopniu uniemożliwiającym satysfakcjonującą komunikację. Metoda odpowiednio dostosowana do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka wzmacnia, stymuluje lub uzupełnia mowę, umożliwiając mu porozumiewanie się z otoczeniem i wchodzenie w interakcje społeczne. W pracy z dziećmi niemówiącymi lub z zaburzeniami ekspresji językowej stosujemy różnorodne systemy znaków i symboli które są łatwe do demonstrowania, czytelne dla dziecka i dają możliwość tworzenia rożnych kombinacji i łączenia dla ułatwienia przekazu:
– Program językowy Makaton – to system gestów i symboli graficznych, gesty są formami wspomagającymi słowne porozumiewanie się (są stosowane symultanicznie z mową), służy jako dodatkowy środek, który wzmacnia przekazywany dziecku lub przez dziecko komunikat. Gestom zawsze towarzyszy poprawna, gramatyczna mowa. Oprócz znaków manualnych wykorzystywane są również symbole graficzne, z których korzystają osoby, które nie są w stanie wykonać gestu, wskazują wówczas na symbol i w ten sposób sygnalizują swoje potrzeby i zainteresowania:
- piktogramy– czyli system komunikacji znakowo- obrazkowej. Zasadą konstrukcji tego systemu jest czarne tło i biała figura. Każdy ze znaków opisany jest literowo w postaci wyrazu określającego treść znaku
- symbole Blissa – system porozumiewania się, w którym słowa przedstawione są w postaci rysunku. Te rysunki (symbole) są graficzną ilustracją znaczenia (treści, sensu) danego słowa. Symbole umożliwiają nazwanie konkretnego przedmiotu, ale również pojęcia abstrakcyjnego, np.: uczucia. Można wskazywać pojedyncze symbole lub też budować z nich całe wypowiedzi zgodnie ze składnią języka ojczystego
– System PCS – zawierający ponad 3500 symboli, które są uporządkowane w kategoriach
– System MÓWik – działający na urządzeniach przenośnych z systemem Android. Pozwala korzystać z gotowych tablic komunikacyjnych, które można dowolnie rozbudowywać i tworzyć cale wypowiedzi ( system zawiera 8500 symboli oraz syntezator mowy)
W ramach terapii logopedycznej i neurologopedycznej stosujemy następujące metody:
– Masaż logopedyczny – celem masażu logopedycznego jest usprawnianie motoryki i czucia narządów artykulacyjnych
– Ćwiczenia oddechowe – stanowią podstawę dla wszystkich kolejnych ćwiczeń wspierających mowę, ich celem jest wyćwiczenie oddechu przeponowego oraz wydłużenie fazy wydechu
– Ćwiczenia słuchowe – ćwiczenia te mają na celu zapamiętywanie i rozpoznawanie dźwięków, należą do nich, m. in.: różnicowanie dźwięków, odtwarzanie dźwięków, rozpoznawanie i naśladowanie dźwięków, ćwiczenie słychu fonematycznego, ćwiczenia analizy i syntezy słuchowej, dzielenie wyrazów na sylaby, rozpoznawanie sylab
– Ćwiczenia artykulacyjne – utrwalenie poprawnej wymowy głosek
– Manualne torowanie głosek – metoda, która polega na uruchomieniu ruchu artykulacyjnego poprzez nacisk i trakcję, warg, języka i żuchwy. Dzięki takiemu zabiegowi dziecko ma szansę usłyszeć własne realizacje, doświadczyć użycia języka oraz nauczyć się różnicować dźwięki mowy
– Metoda mechaniczna – polega na używaniu urządzeń wspomagających dla uzyskania czysto brzmiących głosek, np. szpatułek, smoczków ortodontycznych, wibratorów logopedycznych
– Ćwiczenia autokontroli słuchowej – służą do kształtowania umiejętności odróżniania słuchem własnych wadliwych od prawidłowych realizacji
– Ćwiczenia kinestezji artykulacyjnej – kinestezja artykulacyjna jest to czucie ułożenia narządów mowy właściwego poszczególnym głoskom. Ćwiczenie polega na wielokrotnych powtórzeniach danych głosek, w celu osiągnięcia pełnego automatyzmu we właściwym układaniu narządów mowy dla konkretnej głoski, a także automatyzmu w sprawnym przechodzeniu od jednej artykulacji do drugiej.
– Metoda dotyku i czucia skórnego – polega na uczulaniu miejsc artykulacji, dotykaniu dłonią rożnych części ciała uczestniczących w artykulacji co pozwala wyczuć stopień zbliżenia narządów mowy, szerokości szczeliny, siły wypływu powietrza, czy ustnego lub nosowego toru jego wpływu
– Logorytmika – zajęcia muzyczno- ruchowe z elementami gimnastyki, w których na bazie ćwiczeń słowno- językowych nauczyciel stosuje ćwiczenia słowno- ruchowe, a wiodącym narzędziem usprawniającym i korygującym mowę jest rytm. W ten sposób wykorzystujemy wrażliwość muzyczną tożsamą z elementami mowy dla usprawniania i korygowania wad słuchu oraz komunikacji językowej
– Elektrostymulacja- metoda uzupełniająca terapię logopedyczną dla dzieci z dysfunkcjami aparatu mowy, w szczególności języka, warg i podniebienia, skutecznie wspomagająca działanie aparatu artykulacyjnego
– Metoda Castillo Moralesa – terapia regulacyjna ustno- twarzowa dla dzieci z zaburzeniami neurologicznymi i sensomotorycznymi, polegająca na stymulowaniu mięśni biorących udział w procesie mowy: mięśni oddechowych i klatki piersiowej, mięśni kontrolujących ustawienie głowy, mięśni twarzy i jamy ustnej
Tearapia surdologopedyczna – oparta jest na Programie Terapeutycznym 60 kroków usystematyzowanym na czterech poziomach językowych: I Prelingwalny ( rozwój percepcji słuchowej), II Językowy wstępny ( rozwój umiejętności komunikacyjnych), III Komunikacyjny ( nauka i rozwój języka ), IV Sprawności językowej ( wykorzystanie języka jako narzędzia rozwoju innych umiejętności)
Symultaniczno – sekwencyjna nauka czytania wg prof. J. Cieszyńskiej to metoda czytania sylabami, będąca jednym z głównych elementów terapeutycznych wykorzystywanych w Metodzie Krakowskiej. Nazwa metody odnosi się do mechanizmów mózgu: symultanicznych prawopółkulowych (globalnych, całościowych), a także sekwencyjnych lewopółkulowych (linearnych). Nauka czytania tą metodą odbywa się w trzech etapach nabywania systemu językowego przez dziecko – powtarzania, rozumienia oraz nazywania
Metoda Krakowska – polega na stymulacji rozwoju intelektualnego dziecka. Budowanie systemu językowego (czasem jedynie w formie komunikacyjnej) umożliwia nie tylko komunikację, opisywanie i wyjaśnianie świata, ale także budowanie własnej tożsamości. W skład terapii wchodzą: terapia słuchowa – program Słucham i uczę się mówić, oparty na badaniach nieuobrazowania mózgu, stymulacja naśladowania mowy ze wsparciem Gestów Artykulacyjnych (GA). W sytuacji braku naśladownictwa stosowane jest Manualne Torowanie Głosek (MTG), terapia funkcji wzrokowych, symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania i kształtowanie systemu językowego poprzez programowanie, diagnoza dominacji stronnej umożliwiająca wybór dominującej ręki, stymulacja zabawy, stymulacja lewej półkuli mózgu (naśladowanie, kontynuowanie, uzupełnianie sekwencji i szeregów, wskazywanie relacji, naśladowanie symbolicznych, linearnych, sekwencyjnych wzorów z klocków), terapia zachowań społecznych (stosowanie się do reguł, nawiązywanie kontaktu z dorosłymi, starszymi dziećmi i rówieśnikami, stymulacja funkcji motorycznych (manualnych, planowania ruchu i motoryki dużej),stymulacja pamięci (ćwiczenia pamięci symultanicznej i sekwencyjnej na materiale konkretnym i symbolicznym), ćwiczenia kategoryzacji (od kategorii prymarnych do językowo wyrażonych), ćwiczenia myślenia sytuacyjnego i przyczynowo-skutkowego, ćwiczenia myślenia przez analogię
Metoda Montessori – to nauczanie w oparciu o wszystkie zmysły i doświadczenia życia codziennego. Stosujemy elementy tej metody przede wszystkim w edukacji językowej (np. nauka czytania i pisania, nauka części mowy) oraz w kształceniu pojęć matematycznych ( cyfry, system dziesiętny, dodawanie i odejmowanie oraz mnożenie i dzielenie, tworzenie dużych liczb )
Metoda oparta na systemie NUMICON – to opracowany w Oxford University system wspierający rozwój myślenia matematycznego – ,, multisensoryczne podejście do nauczania arytmetyki, wykorzystujące ustrukturyzowane wzory rozwijające rozumienie liczb i zależności między nimi”. Jej zadaniem jest stworzenie w umyśle dziecka obrazu liczby i jej wartości, poprzez nadanie jej wyobrażenia w postaci klocka o konkretnych rozmiarze, kolorze i ilości dziurek. Metoda sprawdza się w pracy zarówno z uczniami w normie intelektualnej, jak i z tymi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także z uczniami wybitnie zdolnymi. Sprawdza się zarówno w pracy grupowej, jak i indywidualnej. Opiera się w dużej mierze na zabawie, dzięki czemu uczeń może przyswajać pojęcia matematyczne nawet o tym nie wiedząc. Narzędzia, które wchodzą w skład metody Numicon i na których bazujemy to przede wszystkim: kolorowe klocki z otworami odzwierciedlające liczby naturalne od 1 do 10, kolorowe kołeczki o wielkości otworów w klockach, biała tablica z wypustkami, oś liczbowa z kształtami Numicon wraz z cyframi arabskimi i ich słownym zapisem oraz kolorowe prostopadłościany służące do nauki mierzenia